Enürezis Nokturna (Uykuda işeme,altını ıslatma yada gece işemesi) ; 5 yaşından büyük çocukların, uyku sırasında, tekrarlayıcı nitelikte, istemsiz idrar kaçırması, bu davranışın üç ay süre ile en az haftada iki kez ortaya çıkması olarak tanımlanır.
Enürezis nokturna, sorunun başlangıç biçimi ve seyrine göre primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olarak iki gruba ayrılır. En az bir yıllık idrar tutma periyodunun olmadığı durumlarda enürezis primer olarak adlandırılır. Primer enürezis için, en az 3 veya 6 aylık kuruluk periyodunun olmadığı durumları koşul kabul edenler de vardır. Tüm enuretiklerin %80-90’ını oluşturan bu grupta daha çok genetik yatkınlık, biyolojik ve gelişimsel etmenler sorumlu tutulmuştur. Sekonder enürezis ise en az 1 yıl süren kuru bir periyoddan sonra tekrarlamanın olmasıdır. Sekonder enürezis nokturna en sık 5-8 yaşlar arasında görülür ve bu grupta daha çok psikolojik etmenlerin sorunu başlattığı ileri sürülmektedir.
Yapılan araştırmalarda erkek çocuklarda Uykuda işeme yüzdesi kız çocuklarına oranla daha yüksek olarak saptanmıştır. Bu çocuklarda yaşıtlarına göre gelişimsel gecikmeler de saptanmıştır. 5 yaş sonrasında tedavisiz kendiliğinden iyileşme oranı % 5-10 arasında bulunmuştur.Ancak zamanı ve kesinliği bilinmeyen bu iyileşmeyi beklemek yanlış bir tutum olur çünkü, bu süre beklenirken rahatsızlık devam edeceğinden çocuk yabancı bir mekanda kalmak istemeyebilecek hatta arkadaşlarını misafir edemeyebilecektir v.b. bu da hem sosyal hem de psikolojik sorunlar yaşamasına sebep olacaktır.
Enürezis nokturna’ın nedenlerini belirlemek güçtür, birçok varsayım ileri sürülmektedir.
- Yapılan araştırmalar enüreziste ailesel bir yatkınlık olduğu görüşünde birleşmektedir. Eğer anne-babanın her ikisinde de geçmişte yada devam etmekte olan enürezis var ise çocukta bu durumun ortaya çıkma oranı %70-75, sadece birinde var ise bu risk %40-45’e düşmektedir. ailesel bir bağ yoksa %15’e kadar azalmaktadır.
- 5 yaşındaki bir çocuğun, uykusunda idrarını tutması mümkündür. Enuretik çocukların ise işlevsel mesane kapasitelerinin daha düşük olması nedeniyle istemli idrar yapma ve tutma yeteneğini daha geç kazandığı bildirilmektedir.
- Uyku evreleri ve enürezis arasındaki ilişkiyi araştıran ilk çalışmalarda, enürezisin derin uykuda ortaya çıktığı ve rüya eşdeğeri olduğu ileri sürülmüştür. Ancak son yıllarda yapılan daha kapsamlı ve ileri çalışmalar işemenin uykunun her döneminde olabildiğini göstermiştir. Enürezisin bir uyanabilme sorunu olduğunu kabul eden birçok araştırmacı vardır.
- Enürezisli hastaların önemli bir bölümünde sosyal uyum sorunları ve bazı davranış bozuklukları olduğu gözlenmiştir.Ancak son yıllardaki bazı çalışmalarda psikolojik sorunların enürezise değil, enürezisin bazı davranış bozukluklarına veya uyumsuzluğa yol açtığı ileri sürülmektedir. Nitekim enürezisi tedavi edilen çocuklarda olumlu yönde psikolojik etki gözlenir.